ตอนที่ 13 ปัญหาหัวนมบอด
view 8,299
หากคุณกำลังสงสัยว่าหัวนมบอดหรือบุ๋มหรือไม่ เรามีวิธีทดสอบง่ายๆ มาฝาก เพียงแต่ใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้คีบบริเวณลานนมขึ้นมา (ลานนมคือบริเวณวงกลมสีคล้ำรอบหัวนม) ถ้าเป็นหัวนมปกติ เวลาทำเช่นนี้หัวนมจะยื่นออกมา หากไม่ยื่นออก นั่นแสดงว่าหัวนมแบน และถ้าเป็นหัวนมบุ๋ม หัวนมจะหดเข้าข้างในไปเลย อย่างไรก็ดี ไม่ใช่เรื่องผิดปกติอะไรถ้าหัวนมคุณบอดหรือบุ๋มข้างหนึ่ง ส่วนอีกข้างยังเป็นปกติดี
แต่ประเด็นสำคัญที่คุณควรทราบและสำคัญยิ่งคือ คุณยังคงให้ลูกดูดนมแม่จากเต้านมของคุณได้ แม้ว่าหัวนมของคุณจะบอดหรือบุ๋มเข้าไปก็ตาม เพราะที่จริงแล้ว น้ำนมที่ไหลเข้าสู่ปากลูกนั้นมาจากบริเวณลานนม หาใช่จากหัวนมไม่ เมื่อลูกของคุณอมหัวนมอย่างถูกวิธีคือครอบไปถึงลานนมและออกแรงดูด ลูกจะดึงหัวนมให้ยื่นออกมาในตำแหน่งและรูปทรงที่พอเหมาะพอดีต่อการได้รับน้ำนมอย่างเต็มที่เองโดยอัตโนมัติ
ฝึกลูกดูดถูกวิธี เพื่อชนะปัญหาหัวนมบอด
ดูเหมือนการให้ลูกดูดนมถูกวิธีเป็นหัวใจสำคัญของการแก้ไขปัญหาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เกือบจะทุกปัญหาเลยทีเดียว เรื่องหัวนมบอดนี้ก็เช่นกันค่ะ
ทารกเกิดใหม่ที่มีความตื่นตัวและสามารถอมหัวนมถูกวิธีและดูดนมได้ดีตั้งแต่ต้น จะเป็นทางแก้ไขปัญหาหัวนมแบนหรือบุ๋มได้ดีที่สุด การฝึกให้ทารกเรียนรู้วิธีการดูดนมอย่างถูกต้องในช่วง 1-2 วันแรกที่เขาเกิดมา อันเป็นช่วงที่น้ำนมของคุณแม่ยังไม่ไหลนั้น จึงเป็นหัวใจสำคัญและเป็นเรื่องง่ายมากที่สมควรรีบทำให้เห็นผล ไม่อย่างนั้น อาการคัดตึงเต้านมที่เกิดขึ้นจะมีแนวโน้มทำให้หัวนมที่แบนอยู่แล้วยิ่งยุบลงไป และทำให้ทารกดูดได้ลำบากขึ้นค่ะ
ฉะนั้น คุณจึงควรวางแผนให้ลูกน้อยได้มาอยู่กับคุณโดยเร็วที่สุดภายหลังคลอด เพื่อที่แม่กับลูกจะได้โอกาสฝึกเรื่องการให้นมแม่และการดูดนมอย่างเต็มที่ร่วมกัน ตามหลักการ “ดูดเร็ว” อันเป็นหนึ่งในเทคนิค “4 ดูด” ที่สำคัญที่ได้เล่าไปแล้ว
เทคนิคแก้ปัญหาหัวนมบอด
หากคุณต้องพบกับปัญหาหัวนมแบนหรือบุ๋ม ลองทำตามคำแนะนำต่อไปนี้ดูนะคะ
- มุ่งความสนใจไปที่วิธีการดูดนมของลูก โดยทบทวนหลักการพื้นฐานหรือปรึกษา ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับเรื่องนี้ให้แม่นยำ ต้องทำให้มั่นใจว่าลูกดูดนมถูกวิธีทุกครั้ง นั่นคือลูกต้องอ้าปากกว้างและอมลึกถึงลานนม
- “สร้าง" หัวนมขึ้น ด้วยเทคนิคการบีบเต้านมเข้าหากัน (breast sandwich) เพื่อให้เนื้อเยื่อบริเวณรอบหัวนมยื่นออกมามากขึ้น ลูกจะได้ดูดโดยสะดวก ระหว่างลูกดูด คุณแม่ควรประคองเต้านมโดยให้นิ้วหัวแม่มืออยู่ด้านบนและนิ้วอื่นๆ อยู่ด้านล่าง กดนิ้วลงพร้อมกับรั้งเต้านมเข้าหาตัว วิธีนี้จะทำให้ลานนมยื่นออกมาและช่วยให้ทารกอมลานนมได้ง่ายขึ้น
- ใช้ที่ปั๊มนมช่วยดึงหัวนมให้ยื่นออกมาก่อนจะให้นมลูก โรงพยาบาลหลายแห่งมักมีที่ปั๊มนมไฟฟ้าคุณภาพดีไว้ให้บริการ ซึ่งหากใช้ถูกวิธี ถือเป็นเครื่องมือผู้ช่วยชั้นดีในการดึงหัวนมให้ยื่นออกมาโดยไม่ทำให้เจ็บ นอกจากนี้ คุณยังอาจหาซื้ออุปกรณ์ช่วยดึงหัวนม ซึ่งออกแบบมาเพื่อแก้ไขปัญหาหัวนมบุ๋มโดยเฉพาะตามร้านจำหน่ายอุปกรณ์ช่วยเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ก็ได้
- ลองสวมปทุมแก้วที่ออกแบบมาเพื่อช่วยแก้ปัญหาให้คุณแม่ที่มีหัวนมแบนหรือบุ๋ม ปทุมแก้วทำจากพลาสติกและมีสองส่วน ส่วนแรกมีรูตรงกลางเพื่อให้หัวนมยื่นออกมาเมื่อสวมใส่ กับอีกส่วนหนึ่งเป็นทรงกลมซึ่งจะพอเหมาะพอดีเมื่อสวมเสื้อชั้นในทับ ใช้สวมใส่ในระหว่างมื้อนมหรือก่อนให้นมราวครึ่งชั่วโมง แรงกดของปทุมแก้วจะช่วยนวดผิวหนังบริเวณรอบลานนมให้นุ่มและทำให้หัวนมยื่นออกมา ปทุมแก้วมีสองแบบ แบบหนึ่งจะมีรูกว้างใช้สำหรับคุณแม่ที่มีปัญหาเจ็บหัวนม แต่สำหรับกรณีหัวนมแบนหรือบุ๋ม ต้องใช้ปทุมแก้วแบบรูเล็กกว่า ซึ่งจะพอดีกับฐานนม
- อาจลองใช้แผ่นครอบหัวนม โดยขอคำแนะนำจากพยาบาลหรือเจ้าหน้าที่คลินิกนมแม่ซึ่งจะบอกวิธีใช้แผ่นครอบหัวนมโดยไม่ทำให้น้ำนมของคุณลดลง
"นมแม่ ดีที่สุดสำหรับลูกน้อย มี้ด จอห์นสัน สนับสนุนการให้นมบุตรมากที่สุดและนานที่สุด", ข้อมูลเพิ่มเติม www.thaibreastfeeding.org
